28 Ιανουαρίου 2022

2η συνάντηση (26/1/2022)


 

Η Ντίνα Παπούδα συντόνισε τις εισηγήσεις και την συζήτηση.


Ο Γιώργος Αποστολίδης εισηγήθηκε το θέμα "Το Ωραίο στον Πλάτωνα".



Ο Αντρέας Γκένιος εισηγήθηκε το θέμα "Το Ωραίο στην Αναγέννηση".

Είπαν ότι ...


... το  Ωραίο δεν είναι τίποτε άλλο,

παρά η μόλις που αντέχουμε Αρχή του Τρομερού

και το θαυμάζουμε τόσο, γιατί αυτό, ανέμελο, μήτε που νοιάζεται 

να μας συντρίψει.

                                                                                                                                                  Reiner Maria Rilke (1875-1926)

20 Ιανουαρίου 2022

1η συνάντηση (19/1/2022)

Α. Γνωριμία των μελών της ομάδας και μια πρώτη τοποθέτηση για τους λόγους συμμετοχής στο project "Αναζητώντας το Ωραίο..." 


Συμμετέχουν: Γιώργος Αποστολίδης

Μαρία Αναγνωστίδου

Θεολόγης Ανδρονίδης

Ανδρέας Γκένιος 

Νίκος Έξαρχος

Σύλια Ζέττα 

Διονυσία Ζήκα 

Βασιλική Κανδύλα

Λουκάς Κασιάρας 

Μαρία Μεντίζη  

Χριστίνα Μπούρα

Μαρία Παπαδημητρίου 

Ντίνα Παπούδα

Ζαχαρούλα Τζίνη

Βασίλης Τριγωνίδης-Καράδαης

Μαρία Χατζημιχαηλίδου


Β. Συζήτηση για διαδικαστικά θέματα, τον σχεδιασμό του project και τον προγραμματισμό των εισηγήσεων Εμπλουτισμός της λίστας των θεμάτων προς διερεύνηση και συζήτηση.

    Ερωτήματα-θέματα προς διερεύνηση και συζήτηση

  1. Η αντίληψη περί ωραίου διαχρονικά πώς έχει αλλάξει στην φιλοσοφία, την τέχνη, την κοινωνία, την θρησκεία για τον ευρωπαϊκό (τουλάχιστον) πολιτισμό;

  2. Τα πνευματικά-καλλιτεχνικά ρεύματα πώς στάθηκαν απέναντι στο ωραίο;

  3. Υπάρχουν κριτήρια του ωραίου, και αν "ναι, ποια είναι αυτά;

  4. Υποκειμενική ή αντικειμενική υπόθεση το ωραίο;

  5. Υπάρχει το ωραίο ανεξάρτητα από τον άνθρωπο ή είναι ένα θεωρητικό/αφηρημένο πνευματικό δημιούργημα του;

  6. Το άσχημο μπορεί να είναι ωραίο ή και το αντίστροφο;

  7. Η γέννηση της Αισθητικής (ως φιλοσοφικού κλάδου) και η εξέλιξή της.

  8. Η σύγχρονη αισθητική (με την τρέχουσα σημασία) και οι τάσεις της. Στερεότυπα.

  9. Οικονομία/βιομηχανία της ομορφιάς και αισθητική. 

  10. Το ωραίο στην καθημερινότητά μας (αισθήσεις, περιβάλλον, συμπεριφορές, ΜΜΕ, life style κλπ)

  11. Μήπως να γυρίσουμε την πλάτη στο ωραίο για λόγους πολιτικής ορθότητας (politically correct);

  12. Το ωραίο του δημιουργού (πομπού) και του αποδέκτη.

  13. Το ωραίο είναι ανάγκη ή άρτυμα και πολυτέλεια; Τι μας προσφέρει;

  14. Το  Ωραίο ως περιεχόμενο, μορφή ή και τα δύο;

  15. Πώς αντιμετωπίστηκε το ωραίο στην λογοτεχνία;

  16. Το ωραίο στα παραμύθια

  17. Μπορούμε να μιλάμε για ωραίο στην μουσική; 

  18. Πόσα τραγούδια μπορείς να θυμηθείς/βρεις που να μιλούν για το ωραίο;

  19. Πώς αντιμετωπίστηκε το ωραίο στον κινηματογράφο;

  20. Το ωραίο χρειάζεται τους κριτικούς και την κριτική;

  21. Ποια η σχέση των θετικών επιστημών με το ωραίο;

  22. Η ψυχολογία και η ψυχανάλυση τι μας λένε για το ωραίο;

  23. Μήπως το ωραίο είναι και γενετική υπόθεση εκτός από πολιτισμική;

  24. Πόσο, τελικά, μας επηρεάζει το ωραίο στην καθημερινή μας ζωή και πόση σημασία δίνουμε;

  25. Χαρακτηρίζουμε κάτι ωραίο όταν είναι πλειοψηφικά αποδεκτό;

  26. Η υφέρπουσα πολεμική ενάντια στο ωραίο

  27. Οξύμωρες όψεις του Ωραίου. Μια ενδοσκοπική αναψηλάφιση των αισθητικών μας κριτηρίων

  28. Η αναζήτηση και η ενασχόληση με το Ωραίο οδηγεί απαραίτητα στην ηθικοποίηση του βίου;

  29. Απαρχές του ωραίου. Το ωραίο για πρώτη φορά στη ζωή του καθενός.

  30. Το ωραίο στο ένστικτο

  31. Το ωραίο στην πορεία της ζωής (ανακαλύψεις, αποκαλύψεις, ανατροπές)

  32. Νευροαισθητική

  33. Το κάλλος ως υπερβατική κοινωνία με το Θείο (στη Βυζαντινή υμνογραφία και αγιογραφία)

  34. Αναζητά η τέχνη μόνο το ωραίο;

  35. Το ωραίο στα μαθηματικά

  36. Η ωραία περιπλάνηση στο δέος και τη μελαγχολία του Caspar David Friedrich    

  37. "Ωραίος" θάνατος

  38. Το ωραίο στην σύγχρονη εποχή και ο ρόλος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης

  39. Το Ωραίο και η Βιολογία

  40. Αναζητώντας ... "το ωραίο από τα πρώτα βήματα της ζωής"

  41. Το ωραίο ως κραδασμική κατάσταση του ανθρώπου από τον κ. Ιωάννη Γ. Τσάτσαρη


Γ. Οι πρώτες απαντήσεις Αναζητώντας το Ωραίο ...

Ο. Γ. Αποστολίδης, με διάθεση θεατρικού αναλογίου, οργάνωσε μια διαφορετική ανάγνωση των απαντήσεων του ερωτηματολογίου.  

    Μέσα από την ανάσα και το ηχόχρωμα της φωνής των αναγνωστών 

    οι απαντήσεις των συντακτών (εικόνες, ακούσματα, γεύσεις και μυρωδιές,           μνήμες, συναισθήματα, σκέψεις, επιθυμίες κλπ) 

    σκηνοθέτησαν 

    σε ελάχιστο χρόνο 

    δεκάδες μυστικούς κόσμους και  

    άνοιξαν ένα νέο ωραίο ορίζοντα.


Απαντήσεις (9+8) “Αναζητώντας το ωραίο …”

1. Σίγουρα στην μνήμη σας υπάρχουν πολλές ωραίες αναμνήσεις. Απ' αυτές ανακαλέστε και σημειώστε παρακάτω τα τρία (3) πιο ωραία άψυχα πράγματα/ αντικείμενα ή εικόνες/ακούσματα/γεύσεις κλπ.

Τόποι: Ο Μπάλος και το Δαμνόνι στην Κρήτη, η Blue Lagoon (Ισλανδία), Ανατολή στη Σαντορίνη, Δροσερός αέρας στην Ελβετία, Το μπλε της θάλασσας στη Σύμη

Ακούσματα: Μεταμεσονύκτια ακρόαση Chopin στο ραδιόφωνο, η 9η συμφωνία του Beethoven, το τραγούδι του Γ. Νταλάρα «Κάπου νυχτώνει», που πρωτοάκουσα στα 13 μου σε ηλεκτρόφωνο

Φύση: Μια βόλτα στο φθινοπωρινό δάσος, Κολύμπι ανάμεσα σε παραδείσια ψάρια της Ικαρίας, Τα βουνίσια μονοπάτια, τα τριαντάφυλλα, ένα πορτοκάλι, το Φεγγάρι, ο Ήλιος, ο κήπος στο παιδικό μου σπίτι

Γεύσεις-Μυρωδιές: Η μυρωδιά του ούζου τα καλοκαίρια στην Καλαμάτα,  η μυρωδιά των μωρών μου, τα πρώτα κεφτεδάκια που έφαγα -νομίζω 6 χρονών- στο σπίτι μιας θείας μου  

Αντικείμενα: το βιολί μου, η παιδική κούκλα μου, το παράθυρο, το ρολόι, το ποδήλατο ενός παιδικού φίλου, το καραβάκι που σαν παιδί πήγα στην Αγ. Τριάδα Θεσ/κης, το ρολόι που μου χάρισε η γιαγιά μου, μια συγκεκριμένη αγιογραφία με τον καλό Σαμαρείτη στην εκκλησία του χωριού

Προσωπικά βιώματα: Η φωνή της γιαγιάς μου να με ξυπνά 

Έργα τέχνης: ο Ηνίοχος


2. Τώρα, σημειώστε τα τρία (3) πιο ωραία άψυχα πράγματα/ αντικείμενα ή εικόνες/ακούσματα/γεύσεις κλπ που βρίσκονται γύρω σας και ζείτε στο σήμερα.

η μουσική στο ραδιόφωνο, το απέναντι χιονισμένο βουνό, Εκεί που τραγουδούν οι καραβίδες (μυθιστόρημα), άρωμα πρωινού καφέ, το ξύπνημα του ουρανού μέσα από τις γρίλιες, οι φωτογραφίες των αγαπημένων πάνω από το τζάκι, το πιάνο μου, τα βιβλία, ο ήχος του διερχόμενου τραίνου από τη βεράντα μου τα βράδια, ένα μουσικό κουτί, ένα ασημένιο βάζο, το φλιτζάνι μου, ο υπολογιστής, ο Καραγκιόζης, το φρούριο, το αναμμένο τζάκι, το παζλ υπό κατασκευή, χριστουγεννιάτικα λαμπάκια, φωτογραφίες, ένα βιβλίο, μουσική, η γωνιά του γραφείου μου, ένα φωτογραφικό άλμπουμ, ο κάκτος στο μπαλκόνι μας, μια ταινία μικρού μήκους που φτιάξαμε στο σχολείο, φωτογραφίες και βίντεο από τον εγγονό μου που μαζεύω, ένα σημειωματάριο που κρατάω σημειώσεις, το βιβλίο Νίκη (του Χ. Χωμενίδη) που διάβασα πρόσφατα, ένα τραγούδι των Β. Παπακωνσταντίνου και Ιωάννου «Όλα είναι για μας», σαρμαδάκια με αμπελόφυλλο


3. Ωραίος! Ωραία! Ωραίο! : Τι συνειρμούς κάνετε; σκέψεις, εικόνες, μνήμες, επιθυμίες κλπ;

Ωραίος! γλυκά χαρακτηριστικά, συμπαθής, χαμογελαστός, γλυκό βλέμμα, μέτριου αναστήματος, καρπός, ωραίος καιρός ακόμη κι όταν βρέχει, 

Ωραία! κοπέλα, αρχικά η δυναμική της ίδιας της λέξης “ωραία” που μεταδίδει ηχηρά την έννοιά της και μετά η αρχαία ελληνική τέχνη και το ξάφνιασμα της φύσης. Ωραίο σώμα και πρόσωπο, εκφραστικό βλέμμα, όμορφο χαμόγελο, νεότητα (αλλά όχι πάντα), ευγένεια, μια παστέλ παρουσία που με έκανε να γυρίσω πίσω για να την ξαναδώ. Η μορφή της. Γλυκά χαρακτηριστικά, γλυκό χαμόγελο, στήθος μέτριο, ζωηρά και μαύρα μάτια, θηλυκότητα, τρυφερό βλέμμα, σγουρά μαλλιά, μέτριου αναστήματος, καλές αναλογίες χωρίς περιττά κιλά, η μυρωδιά της μου φέρνει σκέψεις αναμνήσεις, 

Ωραία!, ωραίος! Νομίζω ότι ταυτιζόμενος με τους ήρωες στις πρώτες ταινίες που παρακολούθησα στον κινηματογράφο δημιούργησα σε επίπεδο συνειδητού και τα πρώτα «στερεότυπά μου» για τις ωραίες και τους ωραίους. Επίσης ξεφυλλίζοντας τα περιοδικά που η αδερφή μου έφερνε στο σπίτι με τα φωτορομάντζα. Εκεί κατάλαβα από πολύ νωρίς ότι μάλλον εγώ δεν θα ανήκα σ’ αυτήν την ξεχωριστή κατηγορία ανθρώπων. [...] Αργότερα στον κινηματογράφο θαμπώθηκα από την ομορφιά της Ορνέλα Μούτι. Ο τύπος της ψηλής, ξανθιάς με γαλάζια μάτια που επικράτησε τελευταία από τα μέσα κατανάλωσης δεν με άγγιξε ποτέ.

Ωραίο! δείπνο, ωραίο νησί η Λευκάδα με όμορφες παραλίες, η γλύκα ενός μωρού-ενός μικρού παιδιού. Μεσημεριανό μοναχικό μπάνιο στο Χόρτο Πηλίου. Τσιπουράκι σε πλατεία στα Ζαγοροχώρια. Κάτι που με κάνει να χαμογελάω εσωτερικά.

Ωραία  (ανάμνηση, σκέψη, κλπ) ήταν όταν ήμουν μικρή και όλο το καλοκαίρι το περνούσα στην γιαγιά και τον παππού, παιχνίδι στην αυλή, νερό από την τουλούμπα, κούνια στο δέντρο κι ολόκληρη αυλή με λουλούδια, ευωδιές παντού, Είναι ...ωραία όταν αισθάνεσαι ωραία! Είναι ωραία αυτά που αγαπάς. Είναι ωραία όταν δημιουργείς κάτι ωραίο. Η προσπάθεια να γίνει και να κρατηθεί κάποιος/α ωραίος/α και οι θυσίες στο βωμό της ομορφιάς. Βραδινή κατασκήνωση στην Πάρνηθα με κιθάρα και τραγούδι.

Θυμάμαι έναν σφοδρό πλατωνικό έρωτα στις τελευταίες τάξεις του Δημοτικού .Η κοπέλα αυτή είχε όλα αυτά τα γνωρίσματα της ωραίας που καταγράφω παρακάτω! Νομίζω ότι και η γυναίκα μου της μοιάζει πολύ! Στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου είχα έναν φίλο και συμμαθητή, που τον θεωρούσα πολύ όμορφο και τον ζήλευα αφάνταστα. Στο Γυμνάσιο επίσης ένιωθα πολύ αδικημένος που οι κοπέλες ερωτευόντουσαν τους ωραίους ενώ εμείς …που είχαμε και άλλα υποτίθεται …χαρίσματα (εξυπνάδα, χιούμορ, καλοσύνη κ.τ.λ) περνούσαμε απαρατήρητοι.

Επιθυμία να ταξιδέψω σε νέους τόπους να γνωρίσω την κουλτούρα τις γεύσεις τους ανθρώπους την ιστορία τους

 


4. Ποια είναι, κατά την γνώμη σας, τα γνωρίσματα του ωραίου, της ωραίας;

  • Η αλήθεια, το ψυχικό απαύγασμα, η έκφραση.
  • Η αισθητική, αλλά είναι υποκειμενική για κάθε άνθρωπο ανάλογα με τις εικόνες το κοινωνικό περιβάλλον που μεγαλώνει κανείς. 
  • Ωραία μπορεί να είναι μια εικόνα, μια γυναίκα ένα μουσείο κλπ, και πάλι είναι υποκειμενικό.Τα γνωρίσματα είναι εξωτερικά και εσωτερικά.
  • Η αρμονία, ο θαυμασμός, η αποδοχή όλων, τα συναισθήματα που προκαλεί
  • Η φωτογένεια, η συμμετρία, η αρμονία, η ηρεμία, η κορμοστασιά, τα μεγάλα μάτια, το καθαρό βλέμμα
  • Η όμορφη συνολικά παρουσία, η ιδιαιτερότητα, η αρμονική σωματική διάπλαση, το ακτινοβόλο πρόσωπο, η θετική αύρα, το ήθος
  • Η διέγερση όλων των αισθήσεων, η διαχρονικότητα, η ευρύτερη αποδοχή, όταν με κάνει καλύτερο άνθρωπο
  • Η κοινή παραδοχή της ωραιότητας του/της
  • Το γλυκό χαμόγελο, το ζεστό, ευθύ βλέμμα, οι καλές σωματικές αναλογίες, μέτριο ανάστημα, χωρίς περιττά κιλά


5. Δώστε μας ένα παράδειγμα ενός ωραίου/μιας ωραίας... (Αν θέλετε, σημειώστε ένα σχετικό link)



Δ. Ωραίο, όμορφο, κάλλος, καλό: σύντομη εννοιολογική προσέγγιση από τον Γ. Αποστολίδη.

Συνέντευξη στο Ράδιο Ε


 Συνέντευξη του Γ. Αποστολίδη στον Λάζαρο Ασημίδη (Ράδιο Ε) για το project "Αναζητώντας το ωραίο" (17/1/2020)

Πολλά ερωτήματα περί ωραίου

 Ερωτήματα, πολλά ερωτήματα

  1. Η αντίληψη περί ωραίου διαχρονικά πώς έχει αλλάξει στην φιλοσοφία, την τέχνη, την κοινωνία, την θρησκεία για τον ευρωπαϊκό (τουλάχιστον) πολιτισμό;

  2. Τα πνευματικά-καλλιτεχνικά ρεύματα πώς στάθηκαν απέναντι στο ωραίο;

  3. Υπάρχουν κριτήρια του ωραίου, και αν "ναι, ποια είναι αυτά;

  4. Υποκειμενική ή αντικειμενική υπόθεση το ωραίο;

  5. Υπάρχει το ωραίο ανεξάρτητα από τον άνθρωπο ή είναι ένα θεωρητικό/αφηρημένο πνευματικό δημιούργημα του;

  6. Το άσχημο μπορεί να είναι ωραίο;

  7. Η γέννηση της Αισθητικής (ως φιλοσοφικού κλάδου) και η εξέλιξή της.

  8. Η σύγχρονη αισθητική (με την τρέχουσα σημασία) και οι τάσεις της. Στερεότυπα.

  9. Οικονομία/βιομηχανία της ομορφιάς και αισθητική. 

  10. Το ωραίο στην καθημερινότητά μας (αισθήσεις, περιβάλλον, συμπεριφορές, ΜΜΕ, life style κλπ)

  11. Μήπως να γυρίσουμε την πλάτη στο ωραίο για λόγους πολιτικής ορθότητας (politically correct);

  12. Το ωραίο του δημιουργού (πομπού) και του αποδέκτη.

  13. Το ωραίο είναι ανάγκη ή άρτυμα και πολυτέλεια; Τι μας προσφέρει;

  14. Το  Ωραίο ως περιεχόμενο, μορφή ή και τα δύο;

  15. Πώς αντιμετωπίστηκε το ωραίο στην λογοτεχνία;

  16. Το ωραίο στα παραμύθια

  17. Μπορούμε να μιλάμε για ωραίο στην μουσική; 

  18. Πόσα τραγούδια μπορείς να θυμηθείς/βρεις που να μιλούν για το ωραίο;

  19. Πώς αντιμετωπίστηκε το ωραίο στον κινηματογράφο;

  20. Το ωραίο χρειάζεται τους κριτικούς και την κριτική;

  21. Ποια η σχέση των θετικών επιστημών με το ωραίο;

  22. Η ψυχολογία και η ψυχανάλυση τι μας λένε για το ωραίο;

  23. Μήπως το ωραίο είναι και γενετική υπόθεση εκτός από πολιτισμική;

  24. (Προσθέστε κι εσείς τα δικά σας ερωτήματα στα σχόλια)

  25. ....


Άρχισε να γίνεται αρκετά κουραστική η αναζήτηση του ωραίου.
Καιρός για ένα ωραίο διάλειμμα.
Αλλά ποιο θα ήταν το ιδεατό;

+ 3 "ωραία" ερωτήματα

 

Αναζητώντας το ωραίο ... απαντήστε σε άλλα τρία (3) ερωτήματα εδώ.

Οι απαντήσεις είναι ανώνυμες και ομαδοποιημένες οι απαντήσεις θα αναρτηθούν σ' αυτόν τον χώρο.

2 "ωραία" ερωτήματα

 

Αναζητώντας το ωραίο ... απαντήστε σε δύο (2) ερωτήματα εδώ.

17 Ιανουαρίου 2022

Πρόσκληση (4/1/2022)

Πρόσκληση (4/1/2022)

 

στο διαδικτυακό project "Αναζητώντας το ωραίο

(19 Ιανουαρίου-16 Μαρτίου 2022) 7-9 μμ

             

Ένα project για το ωραίο:

  • Το ωραίο στην φιλοσοφία, την λογοτεχνία, την τέχνη
  • Το ωραίο στα ΜΜΕ, στην καθημερινότητά μας και όπου αλλού
  • Το ωραίο των αισθήσεων
  • Το ωραίο χθες και σήμερα
  • Το ωραίο ως αναγκαίο συστατικό της ζωής ή άρτυμα και πολυτέλεια;

Αυτά τα ζητήματα και όποια άλλα προκύψουν κατά τις συναντήσεις μας, θα τα προσεγγίσουμε χαλαρά, μέσα από τις δικές μας απόψεις και τις πηγές μας.


Ένα project

  • ισότιμου διαλόγου,
  • σύντομων εισηγήσεων από όλους,
  • προσωπικών προτιμήσεων, συναισθηματικών, αισθητικών, κοινωνικών-ηθικών κλπ για όσα μας ενδιαφέρουν
  • με περιθώρια εξέλιξης σε δημιουργικό εργαστήρι
  • 9 (;) εβδομαδιαίων συναντήσεων, διάρκειας 90-120΄
  • κατά πάσα πιθανότητα στην πλατφόρμα του Zoom
  • που θα καταγράφεται ψηφιακά για αρχειακούς λόγους
  • δωρεάν μεν, με υποχρέωση ενεργής συμμετοχής δε.

Το project Αναζητώντας το ωραίο … (19 Ιανουαρίου-16 Μαρτίου 2021) σχεδιάστηκε και θα συντονιστεί από τον Γιώργο Αποστολίδη με την υποστήριξη του Συλλόγου Φίλων Γραμμάτων και Τεχνών. Η βασική του γραμμή θα ακολουθήσει την πρακτική του “Ποιητικού” project (Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2021).

 

Προϋποθέσεις συμμετοχής

1.    Δήλωση συμμετοχής με ένα απλό mail στον Γ. Αποστολίδη (gar.apost@gmail.com), όπου θα αναγράφονται: α) το ονοματεπώνυμο, β) ένα τηλέφωνο επικοινωνίας και γ) το προσωπικό σας mail. Καλό είναι η παρέα μας να μην είναι πολύ μεγάλη, οπότε θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.

2.    Κάμερα και μικρόφωνο για την διαδικτυακή συνάντηση. Δεν γίνεται να μην έχουμε οπτική και ακουστική επαφή μεταξύ μας.

3.    Θετική ενέργεια, σεβασμός, συμμετοχικότητα, ανοιχτοσύνη.

4.    Προετοιμασία: α) μια προσωπική λίστα “ωραίας” ανθολογίας και β) λίστα θεμάτων που θα θέλατε να συζητήσουμε.


Περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 6945818408 ή στο gar.apost@gmail.com

 


Στην Πινακοθήκη Κωνσταντίνου Ξενάκη

Ενθύμιο της συνάντησής μας στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Σερρών-Πινακοθήκη "Κωνσταντίνος Ξενάκης" (16-6-2022), όπου είχαμε την χαρά...